Egzamin ósmoklasisty jest egzaminem obowiązkowym, co oznacza, że każdy uczeń musi do niego przystąpić, aby ukończyć szkołę. Nie jest określony minimalny wynik, jaki uczeń powinien uzyskać, dlatego egzaminu ósmoklasisty nie można nie zdać. Egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany w formie pisemnej.

Ósmoklasista przystępuje do egzaminu z trzech przedmiotów obowiązkowych, tj.:

• języka polskiego,
• matematyki,
• języka obcego nowożytnego.

Ósmoklasista przystępuje do egzaminu z jednego z następujących języków obcych nowożytnych: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego lub włoskiego. Uczeń może wybrać tylko ten język, którego uczy się w szkole w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych

Egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany przez trzy kolejne dni w maju:

• pierwszego dnia - egzamin z języka polskiego, który trwa 120 minut,
• drugiego dnia - egzamin z matematyki, który trwa 100 minut,
• trzeciego dnia - egzamin z języka obcego nowożytnego, który trwa 90 minut.

Na egzamin uczeń przynosi ze sobą wyłącznie przybory do pisania: pióro lub długopis ‎z czarnym tuszem/atramentem, a w przypadku egzaminu z matematyki również linijkę. ‎Na egzaminie nie można korzystać z kalkulatora oraz słowników. Nie wolno także wnosić do sali egzaminacyjnej urządzeń telekomunikacyjnych lub korzystać z takich urządzeń w tej sali.

W 2024 r. uczniowie poznają swoje wyniki i otrzymają zaświadczenia o szczegółowych ‎wynikach egzaminu ósmoklasisty 3 lipca. Wyniki egzaminacyjne są ostateczne i nie mogą być podważone na drodze sądowej.‎